Kendir bir kez daha uyardı

Yaklaşan yeni depreme sık sık dikkat çekip hazırlıklı olmak zorunda olduğumuz uyarılarında bulunan Jeoloji Mühendisleri Odası Yalova İl Temsilcisi Osman Kendir, depremsellik açısından kritik bir konumda yer aldığı bilinen Yalova’nın halen daha hazırlanmış bir DEPREM MASTER PLANI (DMP) bulunmadığının altını çizdi.

17 Ağustos 1999 Marmara Depremi’nin 21’nci yıldönümü nedeniyle bir mesaj yayınlayarak çok önemli uyarılarda bulunan Jeoloji Yüksek Mühendisi Kendir Yalova’daki 14 belediye içerisinden sadece 2 belediyemizde Jeoloji Mühendisinin istihdam edildiğine dikkat çekerek, geçen 21 yıla rağmen Yalova’nın hala depreme hazır olmadığına dikkat çekti.

Açıklamasında 21 yıl önce ve günümüzde yaşananları özetleyen Kendir, “46 SANİYEDE NE OLDU ?

17 Ağustos 1999

Türkiye Saati: 03.02’de

Gölcük (Kocaeli) Merkezli

Mw=7,4 büyüklüğünde

140 km (karada) uzunluğunda (Yalova, Kocaeli, Sakarya, Düzce)

Odak Derinliği 10-15 km,

46 saniye,

Anadolu Levhası, Kuzey Anadolu Fay Hattı boyunca (güney kısmı) 5.00 metre batıya hareket etmiş ve 3162 adet Hiroşima Bombası büyüklüğündeki Enerji ortaya çıkmıştır.

Meydana gelen bu deprem sonrasında; Yalova, Bursa, Kocaeli, İstanbul (Avcılar), Bolu, Eskişehir, Zonguldak İllerinde ise resmi kayıtlara göre toplam 17480 can, hayatını kaybetmiştir.

Yalova İli’nde 2504 kişi aramızdan ayrılmış ve 6042 kişi ise yaralanmıştır. Yalova İl Merkezinde can kaybı 1450 olup, en yüksek olmasına rağmen (%1,85), Çiftlikköy İlçesinde ise 650 kişi ile nüfusa oranla en yüksek (%7,2) can kaybı yaşanmıştır.

Yalova İl genelinde 9462 konut ağır hasarlı olup, 17 Ağustos Depreminde meydana gelen toplam hasarın %14’ü şehrimizde gerçekleşmiştir.

Deprem sonrası, geçici çadırkentler kurulmuş sonrasında ise Yalova’da Subaşı, Soğucak ve Çalıca’da Depremzede konutları yapılarak hak sahiplerine teslim edilmişti

Yalova İli yerleşik nüfusu; 2000 yılında 168 bin iken 2020 yılında 262 bine ulaşarak % 55 artmıştır.

GEÇEN 21 YIL ?

Deprem Ülkesi olduğumuz ve her an olabilecek yeni bir depreme hazırlıklı olmamız gerektiğini unutmamalıyız! Ülkemizde, Aktif Fay hatlarının içerisinden geçtiği 18 İlimiz bulunmaktadır. Bu nedenledir ki Türkiye Fay Yasası çıkartılmalı ve Fay Hatları üzerinde yer alan yapılar ile öncelikli etkilenecek yapılar ivedilikle tespit edilmelidir.

Kuzey Anadolu Fay Zonu, Marmara Bölgesi’nde 3 ana kola ayrılmaktadır ve YALOVA ise bu fayın en aktif olan kuzey kolu üzerinde yeralmaktadır. Diğer kollar üzerinde meydana gelecek bir depremden de yüksek oranda etkileneceğini söylemek ise hiçte zor değildir. Beklenen depremin merkezi YALOVA’nın kuzeyi olup, 17 Ağustos Depremi sonrası şehirdeki deprem riski her geçen gün artmaktadır. Beklenen depreme her ne kadar ‘İstanbul Depremi’ denilse de, İstanbul içerisinden aktif bir fay geçmemektedir ve depremin bütün Marmara’yı etkilemesi beklendiğinden uzmanlar tarafından MARMARA DEPREMİ olarak adlandırılmaktadır.

Bu derece kritik bir konumda yer aldığı bilinen Yalova İli’nin ise halen daha hazırlanmış bir DEPREM MASTER PLANI (DMP) bulunmamaktadır. DMP, şehrin bütününü kapsayan, Valilik ve bağlı kurumlar ile Büyükşehir Belediyesi, İlçe Belediyeleri, teşebbüsler ve STK’ların sorumluluklarını belirleyen SOSYAL KONTRAT olarak tanımlanmaktadır. DMP ana olarak, mevcut yapı stoğunun incelenmesi, durumlarının ve jeolojik koşullarının belirlenmesi, imar uygulamaları, hukuki boyutları, mali kaynak çalışmaları, eğitim ve sosyal faaliyetler ile afet ve risk yönetiminin temel ilke esaslarının belirlenmesi amaçlanmaktadır. Bir nevi şehrin SİGORTASI’dır. Ancak yapılmış olan şehirlerde ise ana eksiklik bu doğrultuda PLANLAMA’nın yapılmaması ve planın yaşayamamasıdır.

Şehrin Üst Ölçek Planları (50 bin) bir şehrin gelişimine yön veren planlar olup, Yalova’daki 50 bin planda ise maalesef DEPREM ve JEOLOJİ bir iki kelimeden ibarettir.

Yalova İli, toplamda 14 belediye ve beldeden oluşmakta olup, köylerimizde İl Özel İdaresi’ne bağlıdır. Yalova Belediyesi haricinde hiçbir belediyenin İmar Planına Esas Mikrobölgeleme Jeolojik Etüt Raporu bulunmamaktadır (Yalova Belediyesinde ise 1. Etap yapılmış diğer etap gündemde dahil değildir.). Bunun yanı sıra hemen hemen hiçbir köyümüzün herhangi bir jeolojik etüt raporu dahi bulunmamaktadır.

Yukarıda bahsettiğimiz jeolojik etüt raporları ve bilimsel çalışmalar ışığında, Yalova İli bir bütün olarak ele alınmalı ve yapılaşmaya elverişli Rezerv Alanları Tespit edilmelidir.

Yalova Belediyesi tarafından 14 yıl önce başlatılan Kentsel Dönüşüm Projesi halen daha gerçekleştirilmemiştir! Bu proje aslında bir kentin rehabilitasyon projesi olup, DEPREM öncelikli bir dönüşüm projesi değildir! Şehrin Deprem Master Planı doğrultusunda belirlenmiş öncelikli alanları boyunca KENTSEL DÖNÜŞÜM PLANLARI yapılmalıdır.

17 Ağustos Depreminde; İl Merkezinde Hacımehmet Ovası, Çiftlikköy’de Siteler Bölgesi ve Çınarcık’ta yoğun olarak yıkımlar meydana gelmiş ve can kayıpları yaşanmıştır. Beklenen Marmara Depreminde ise kıyı şeridi boyunca SIVILAŞMA, yamaçlarda ise HEYELAN vb. zemin problemlerinin gelişeceği düşünülmektedir. Bu doğrultuda yapı-zemin uyumu sağlanmış GÜVENLİ YAPILAR inşa etme zorunluluğumuz bulunmaktadır.

Maalesef Deprem dahi olmadan YIKILAN binaların varlığına hep beraber şahit olmaktayız. Bu nedenle her şeyden önce yapıların ETKİN DENETİMİNE de ihtiyaç bulunmaktadır.

Yapıların oturacağı zeminlerin tariflendiği Zemin ve Temel Etüt Raporları işin ehli ve mesleğinde uzman kişilerce kontrol edilmelidir. Yalova İli’nde 14 adet Belediye-Belde bulunmaktadır. Ancak, belediyelerimizde ya teknik personel bulunmamaktadır ya da bulunsa bile yeterli sayıda ve etkin değildir. Üzülerek gördüğümüz husus ise 14 belediye içerisinden sadece 2 belediyemizde Jeoloji Mühendisinin istihdam edildiğidir.

Zemin ve Temel Etüt Raporları’nın aynı zamanda YAPIDENETİM firmalarınca da kontrol edilmesi zorunluluğu bulunmasına karşın, ilgili firmalarca yerinde (sondaj) denetiminin yapılmadığı ve yapabilecek Jeoloji Mühendislerini ise kadrolarında bulundurmadığı görülmektedir. Sondaj çalışmaları, mutlaka yerinde Yapı Denetim Firmaları bünyesinde çalışan jeoloji Mühendisleri tarafından denetlenmelidir. Böylelikle KONTROL mekanizması sağlanmış olacaktır.

Yapı Denetim ve Belediyelerimizdeki etkin ve uzman Jeoloji Mühendislerinin eksikliği nedeniyle yaşadığımız şu üzücü örneği vermek isterim. Aynı zemin problemlerine sahip A ilçesinde kontrol olduğu için zemin güçlendirme (kazık vb.) işlemleri yapılırken, B ilçesinde ise kontrol olmadığı için zemin ile ilgili bir yaptırım olmadığından yeni ama depreme karşı GÜVENSİZ yapıların oluşturulduğunu üzülerek görmekteyiz.

Yukarıda anlatmaya çalıştığımız üzere; 16 Ağustos’u 17 Ağustos’a bağlayan bugünde ise geride bıraktığımız 20 yıldır yaptığımız gibi 21.sini düzenlediğimiz yürüyüş etkinlikleri, TV programları ve konuşmaktan başka elimizden hiçbir şeyin gelmediği, kaderimize razı yeni bir DEPREMİ bekliyoruz maalesef.

DEPREM TEHLİKESİ DİKKATE ALINARAK PLANLANMIŞ ŞEHİRDE

VE

ZEMİN-YAPI UYUMU SAĞLANMIŞ YAPILARDA

DEPREMLER AFETE DÖNÜŞMEZLER !!!

Aynı acılar tekrar yaşanmasın, birlikte yaşlanalım dileğiyle sevgi ve selamlarımla…